شخصیت پارانوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که بیش از همه با ویژگی بی‌اعتمادی و سوءظن به دیگران شناخته می‌شود. مبتلایان به این اختلال همواره نسبت به اطراف خود حساسیت نشان می‌دهند. این موضوع باعث بی‌کیفیت شدن زندگی خود فرد شده و حتی خطر بروز خودکشی یا رفتارهای آسیب زدن به خود را نیز افزایش می‌دهد. با همه این‌ها مبتلایان به این اختلال هیچ بینشی نسبت به شرایط خود ندارند و بر این باورند که سوءظن آن‌ها صحیح بوده و دیگران متوجه حساسیت شرایط نیستند. به همین خاطر ارتباط با افراد پارانوئید بسیار سخت خواهد بود و این موضوع باعث می‌شود که اطرافیان خود را از دست بدهند زیرا هیچ‌کس از اتهامات آن‌ها در امان نیست. اگر در نزدیکیتان چنین فردی وجود دارد، او را به شروع درمان ترغیب کرده و یا خود برای آموزش راهکارهایی درزمینهٔ چگونگی برخورد با این افراد از یک مشاور کمک بگیرید.

برای دریافت مشاوره در زمینه شخصیت پارانوئید می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

 منبع: شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت به معنای بروز برخی ویژگی‌های شخصیتی غیرمعمول در فرد است که باعث می‌شود تا رفتارها و طرز فکر او نسبت به میانگین جامعه تفاوت بسیاری داشته باشد. این افراد هیچ آگاهی نسبت به بیماری خود نداشته و معمولاً دیگران را مسئول تمامی مشکلات پیش‌آمده می‌دانند.

اختلال شخصیت پارانوئید یکی از انواع اختلالات شخصیت است که بیشتر در مردان دیده می‌شود و اصلی‌ترین نشانه آن سوءظن دائم نسبت به محیط اطراف است. این افراد معمولاً هر حرف یا برخوردی از جانب دیگران را نوعی تهدید یا توهین به خود در نظر می‌گیرند و به همین خاطر به‌شدت به آن واکنش نشان می‌دهند. در مواردی که شدت اختلال بیشتر باشد، احتمال دارد سوءظن فرد حالت توهم یا هذیان به خود گرفته و مسائلی را بیان کند که امکان بروز آن‌ها در واقعیت وجود ندارد.

تردید مبتلایان به اختلال شخصیت پارانوئید در بسیاری از مواقع باعث می‌شود که آن‌ها نزدیکان خود را از دست بدهند. زیرا واکنش این افراد نسبت به آنچه تهدید یا توهین تلقی می‌کنند بسیار شدید بوده و این موضوع باعث خواهد شد تا اطرافیان به‌تدریج آن‌ها را ترک کنند. زندگی کردن دائم با شک و تردید و همین‌طور فقدان روابط اجتماعی مناسب باعث بی‌کیفیت شدن زندگی این افراد شده و به همین خاطر احتمال خودکشی یا آسیب زدن به خود و دیگران در این افراد بیش از سایر اختلالات شخصیت است. 

نشانه‌های اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید باعث بروز رفتارهای خاصی در فرد می‌شود که می‌تواند به شما در شناسایی این بیماران کمک کند. توجه داشته باشید که تشخیص این اختلال صرفاً بر عهده متخصص روانشناس است و این نشانه‌ها تنها می‌توانند تا حدودی به شما در شناسایی این بیماران کمک کنند. به میزانی که فرد نشانه‌های بیشتری از موارد زیر را داشته باشد احتمال وجود اختلال شخصیت پارانوئید در وی بیشتر بوده و بهتر است برای دریافت تشخیص قطعی از یک روانشناس کمک بگیرید.

???? وجود این باور که دیگران قصد آسیب زدن، بهره‌کشی یا فریب آن‌ها را دارند.

???? درگیری ذهنی دائم با وفاداری و قابل‌اعتماد بودن اطرافیان

????اطلاعات ندادن به دیگران و بی‌اعتمادی به این خاطر که فرد احساس می‌کند احتمال دارد از اطلاعاتش سوءاستفاده شود.

???? توهین و تهدید دانستن مسائل معمول و روزمره

???? کینه به دل گرفتن دائم از دیگران به دلیل سوءتعبیر رفتارها

????تردید دائمی نسبت به وفاداری همسر

???? مشکل در کار کردن با دیگران

???? حساسیت زیاد نسبت به انتقاد

????عصبانیت فوری

???? رفتار سرد با دیگران

???? حسادت شدید

????اجتناب از موقعیت های اجتماعی

???? تدافعی و استدلالی بودن

???? عدم بینش نسبت به اختلال خود

???? عدم آرامش

دلایل بروز اختلال شخصیت پارانوئید

برای پاسخ به این سؤال که چرا برخی افراد دچار اختلال شخصیت پارانوئید می‌شوند، نمی‌توان دلیل مشخصی را بیان کرد اما برخی از عوامل در بروز این اختلال دخالت دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. درصورتی‌که در نزدیکی شما کودکی وجود دارد که این عوامل در زندگی او وجود دارد، بهتر است از یک مشاور کودک درزمینهٔ پیشگیری از بروز اختلال شخصیت پارانوئید یا سایر اختلالات روحی مشورت بگیرید.

مواجه‌شدن به‌موقع و اصولی با نشانه‌های انواع اختلال شخصیت می‌تواند باعث جلوگیری از بروز آن‌ها در آینده شود یا اثرات منفی آن‌ها را کاهش دهد. این عوامل عبارتند از:

???? ژنتیک

اصلی‌ترین عامل در بروز اختلال شخصیت پارانوئید این است که در خانواده فرد سابقه اختلال شخصیت پارانوئید یا رفتارهای بدبینانه وجود داشته باشد. البته برخی از روانشناسان معتقدند که وجود سایر اختلالات شخصیت نیز می‌تواند آسیب‌پذیری فرد را تا حدودی افزایش دهد و به همین خاطر بهتر است در صورت وجود هریک از انواع اختلالات شخصیت در خانواده فرد، راجع به سلامت روان وی از یک روانشناس کمک بگیرید.

???? تجارب دردناک کودکی

مشکلات و حوادث دردناکی که در دوران کودکی برای فرد ایجاد می‌شود ازجمله آن‌هایی که تا حدودی نشان‌دهنده اعتماد بی‌دلیل به اطرافیان باشد، می‌تواند باعث بروز نشانه‌های اختلال شخصیت پارانوئید در فرد شود.

???? تربیت اشتباه

تربیت اشتباه از دیگر دلایل بروز شخصیت پارانوئید است. برخی از خانواده‌ها با توجه بیش‌ازحد به فرزند خود این احساس را در وی ایجاد می‌کنند که او شخصیتی بسیار خاص و متفاوت از دیگران دارد و دوستان و اطرافیان به دنبال سوءاستفاده از فرد هستند. این موضوع باعث می‌شود که فرد از کودکی با یک حساسیت افراطی نسبت به ارتباط با دیگران رشد پیدا کند.

???? محیط اجتماعی

برخی شرایط در محیط اجتماعی می‌تواند باعث بروز اختلال شخصیت پارانوئید در فرد شود. برای مثال ناشنوایان یا مهاجرینی که تسلط کافی بر زبان یک کشور ندارند به این خاطر که متوجه محتوای صحبت اطرافیان نمی‌شوند گاهی اوقات دچار این شک و تردید می‌شوند که شاید اطرافیان راجع به آن‌ها صحبت می‌کنند.

???? علل دیگر ابتلا به پارانوئید

???? سابقه خانوادگی

???? ازدواج نکردن

???? طلاق یا جدایی والدین

???? زندگی در خانواده فقیر

???? بیوه بودن

وضعیت اطرافیان بیماران اختلال شخصیت پارانوئید

اگرچه مبتلایان به انواع اختلال شخصیت آگاهی نسبت به بیماری خود نداشته و صرفاً دیگران را مقصر مشکلات می‌دانند، اطرافیان افراد درگیر با اختلال شخصیت پارانوئید با مشکلات بسیاری مواجه می‌شوند.

زیرا این بیماران دائماً با دیگران به‌عنوان یک متهم برخورد کرده و این مسئله می‌تواند باعث از دست دادن اطرافیان یا ناراحتی آن‌ها شود. درصورتی‌که در اطراف شما فردی دچار این اختلال شده بهتر است در ارتباط با شیوه برخورد با این افراد و همین‌طور حفظ سلامت روان در وضعیت موجود از یک مشاور کمک بگیرید.

به‌طور کلی برای ارتباط با این افراد باید به این نکته توجه داشته باشید که نسبت به انتقاد بسیار حساس بوده و هرگز دوست ندارند کسی آن‌ها را مورد ارزیابی قرار دهد. علاوه بر این حفظ استقلال و خودمختاری یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این افراد است که باعث می‌شود تا فرد هرگز از دیگران پیروی نداشته باشد.

همان‌طور که گفته شد یکی از جدی‌ترین مشکلات شخصیت‌های پارانوئید این است که کیفیت زندگی آن‌ها بسیار پایین بوده و این می‌تواند باعث افزایش احتمال خودکشی یا آسیب زدن به خود و دیگران شود. درصورتی‌که احساس می‌کنید فرد در شرایطی است که می‌تواند علیه سلامت خود یا دیگران اقدامی انجام دهد، هرچه سریع‌تر از یک متخصص کمک بگیرید. 

راه های کمک به اختلال شخصیت پارانوئید

به‌ طور کلی درمان برای افراد درگیر با انواع اختلال شخصیت بسیار دشوار خواهد بود زیرا آن‌ها هیچ اعتقادی به اشتباه بودن رفتارهای خود ندارند. بااین‌حال شخصیت پارانوئید دشواری برقراری ارتباط و جلب اعتماد فرد را چندین برابر می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که فرایند درمان برای این بیماران نیمه‌کاره رها شود و یا چندان که باید بهبودی در فرد رخ ندهد.

علی‌رغم تمامی این مشکلات استفاده از جلسات روان‌درمانی برای بیماران اختلال شخصیت پارانوئید راهکاری است که می‌تواند تا حدودی باعث کاهش نشانه‌ها شده و توانایی فرد برای فعالیت در محیط را افزایش دهد.

اصلی‌ترین شیوه درمانی برای مبتلایان به اختلال شخصیت پارانوئید کار کردن بر روی افکار اشتباهی است که در ذهن آن‌ها شکل‌گرفته؛ باور به ناامن بودن جهان یا غیرقابل‌اعتماد بودن اطرافیان اصلی‌ترین عاملی است که باعث بروز مشکلاتی در زندگی فرد می‌شود.

روانشناسان تلاش می‌کنند تا با جایگزین کردن این باورها با یک تفکر مناسب‌تر و نشان دادن مثال‌های نقض موجود در رفتار اطرافیان به فرد کمک کنند تا باورهای اشتباه خود را تغییر دهد. البته باید به این موضوع توجه داشته باشید که فرایند درمان این بیماران بسیار تدریجی بوده و نیاز به حوصله بسیاری دارد. 

➰ دارو درمانی

یکی از روش های درمان شخصیت پارانوئید، دارو درمانی است. در این روش درمانی برای افرادی که نشانه های اضطراب و افسردگی را تجربه می‌کنند؛ دارو تجویز می‌شود. بیشتر داروها ضد اضطراب هستند و برای رفع افکار هذیانی از داروهای ضد روان پریشی کمک گرفته می‌شود.

➰ روان درمانی

برای درمان شخصیت پارانوئید از روان درمانی نیز کمک می‌گیرند. در این روش درمانی با توسعه مهارت های همدلی، اعتماد، ارتباط، عزت نفس، روابط اجتماعی و ارتباطی به شخص کمک می‌کنند. رفتار درمانی به افراد کمک می‌کند تا افکار و احساسات خود را درک کنند.

تشکیل خانواده با شخصیت پارانوئید

ازدواج با شخصیت پارانوئید یکی از سخت ترین رابطه است. این افراد به دلیل اینکه دائم در حال شک، عصبانیت و خشونت هستند رفتارهای ترسناکی از خود بروز می‌دهند. حتی در موارد شدید فرد شروع به ضرب و شتم یا قتل شریک احساسی می‌کند.

شخصیت پارانوئید اسکیزوفرنی چیست؟

شخصیت پارانوئید اسکیزوفرنی یا اسکیزوفرنی پارانوئید یکی از شایع ترین انواع اسکیزوفرنی است. در این حالت فرد دارای توهمات دیداری و شنیداری خیانت است. همیشه احساس می‌کنند که همسرشان در حال خیانت است و توهمات خود را واقعی تلقی می‌کنند. زندگی با این افراد به شدت دشوار و سخت است.

کلام آخر

یکی از اختلالات رایج؛ اختلال شخصیت پارانوئید است. این اختلال مشکلات بسیار جدی برای فرد و دیگران به وجود می‌آورد. این افراد در زندگی شخصی، شغلی و اجتماعی خود دچار مشکل می‌شوند. آنها روابط آرامش بخشی ندارند و همیشه تنش را تجربه می‌کنند. به همین دلیل برای کسب آرامش و رفع تنش زا افراد مبتلا را باید تحت درمان روانشناس در آورد. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.

برای دریافت مشاوره در زمینه شخصیت پارانوئید می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

سوالات متداول